Galdrabók

 Pålsmesse - św Pawła. Morderca, fanatyk, faryzeusz, konwertyta, „honorowy apostoł”, misjonarz, i namiętny Listopisarz i Ewangelista. Męczennik i fanatyk w starej i w nowej wierze. Charyzmatyczny przywódca stawiany obok takich postaci jak Chrystus czy św. Piotr. Co ciekawe dzisiaj nie celebrujemy dnia jego śmierci lecz nawrócenia. Był to człowiek który był szaleńczo przywiązany do talmudu i Tora a podczas objawienia które nastąpiło podczas pielgrzymki do Damaszku stał się równie fanatycznym wyznawcą Jezusa jak wcześniej był człowiekiem bractwa „peruszim” Imie „Pål” jest zgermanizowanym imieniem łacińskiego Imienia Paulus który oznacza ni mniej ni więcej jak „Mały” Inną odmianą imienia Pål jest Paal Imieniny Pawła, Pål’a i Paal’a odbywają się dzisiaj. Primstave Łuk, Miecz bądź Ryba Nie łówmy dzisiaj ryb, nie zaczynajmy dzisiaj większej pracy. Nie uda się. Jak jest za oknem ładna pogoda – tak na mniej więcej trzy osiodłania konia (coś koło...

  Brødremesse – św. Braci Nie koniecznie bracia. Nawet nie znajomi. Ale lud uznał że to bracia. Skoro tego samego dnia mają imprezę (umówmy się dla ludzi była to impreza na cześć świętego) A więc mamy dwóch świętych dzisiaj. Do 12 wieku mieli oddzielne msze na których się przypominało ich historię ale – jak legenda głosi Antypapież Wiktor IV zmienił to. Gdyby nie to że była to oszczędność dla kleru – dwie msze jednego dnia zmieniono na jedną mszę jednego dnia – to decyzja by się nie przyjęła. Święci. A raczej męczennicy…. W sumie za tamtych czasów i jedno i drugie. Na początku chistorii kościół dorobił się prawie samych męczenników i świętych. Jednemu głowę ucieli. Z drugiego zrobili sobie cel na strzały i worek treningowy. Święty Fabian. Papierz w latach 236-250. Wsławił się tym że jak przybył do Rzymu „synogarlica została zauważona nad jego głową”. Ogłoszono to cudem i wyznaczono go z miejsca na biskupa. Zgodnie z legendą nie czekał zbyt długo na tron Piotrowy...

Antonsmesse – Św Antoniego zwanego też Antonim wielkim bądź pustelnikiem. Antoni. Urodził się roku Pańskiego 251 a zmarł zgodnie z podaniami 356 roku 17 stycznia. Ze starości. Jakoś nie załapał się na popularne wtedy męczeństwo. Uznany za Odnowiciela Kościoła i patrona pustelników. Oraz świń. Aczkolwiek diabeł go męczył pokusami przez wiele lat. Ulegał pokusom ale wojnę wygrał z diabłem i założył zakon. Ale od początku. Święty Antoni urodził się w egipcie i wiosnę swojego życia przeżył w domu kupców. Nie należał do biednej rodziny lecz do smutnej. Zgodnie z legendami w roku 270 bądź 271 rozdał swój majątek i żył na uboczu swojej wsi. Diabeł go męczył pokusami … Wielokrotnie przegrał nie jedną bitwę i by uciec przed pokusami zamieszkał daleko od wsi w „grobowcu”. Znaleźli go tam naśladowcy i chcieli się od niego uczyć lecz diaboł dalej męczył pokusami. Więc uciekł chłopak z grobowca i wyprowadził się do fortecy. Roku Pańskiego 286. wizje i kuszenia diabelskie dręczyły go aż do ś...

 Midtvinterdag - Dzień środka zimy. Zima zaczyna się 14 października a kończy 14 kwietnia. Tak przynajmniej jest w Skandynawii. Dzisiaj mamy równiutko środek zimy. Jakie więc mamy zwyczaje? No oprócz tego że można znowu posiadówę zrobić to jeszcze… Świece. Te z zeszłego roku wypadało by wypalić do końca . Dzisiejszej nocy nie żałowano świec i w domach było jasno. Świece dawały namiastkę dnia w środku zi my. Ogarki z świąt bożego narodzenia (jule) miały n.p. szczególna moc leczącą. I tak dzisiaj zbieramy te ogarki do pudełek. Dodane zostaną do maści, do paszy dla chorych zwierząt. Powoli zaczynano już myśleć o bogach płodności. Badacze zaznaczają że dzisiejszy dzień miał być niejako poświęcony Bogini Frøya albo Freyr’owi. Jej bratu bliźniakowi. N iektórzy twierdzą że dzisiaj wypada Prawdziwe Jule ale jak wyjaśniał Snorri Sturlanson w Heimskringla Jule było celebrowane w pierwszą pełnię po przesileniu zimowym. Jest bardzo prawdopodobne że dzisiejsze zwyczaje są mocnym nawiązan...

  Brettemesse -świętej Brictiva ewentualnie Brettifa (a może łamliwy dzień?) Święto obchodzone najczęściej na terenie Norwegii i Islandii. Kim jest święta Brictiva? Tego nie wie n ikt. Mamy klasztor pod jej wezwaniem (ruiny klasztoru), mamy gobeliny i wizerunki i podpowiedź że była „celtką” I tyle o niej wiemy. Jej legenda przez badaczy jest prawdopodobnie podobna do świętej Sunniwy (celebracja jej dnia to 8 lipca), może być również zniekształconym kultem samej świętej Brygidy z Irlandii. (W Anglii jej święto przypada na 1 lutego ) Ikonografia nawet się zgadza. I św. Brettifę i św. Brygidę przedstawia się z krową u stup, niestety z przekazów ustnych jakie dotarły – św. brydzia po prostu była pasterką a słowa nie ma w legendzie o przemysłowym dojeniu jaki w asortymencie ma św. Brettifa. W roku 1519 wydano księgi liturgiczne w których nie jest wymieniona lecz jej święto przetrwało niejako na kalendarzu stałym (primstave kalendar, runic kalendar) aż do naszych czasów. Um...

  Eldbjørgdagen – strzeżenia ognia, Knutdagen – Dzień Księcia Kanuta świętego Naszego świętego nie należy mylić z Kanutem IV świętym aczkolwiek skojarzenie bardzo słuszne. Kanut Eriksón (eriksen) był bratankiem patrona Danii. Narodził się dziesięć lat po śmierci swojego… Patrona? I tu zaczynają się schody. Ta część opisu święta zwykle jest poświęcona patronowi konkretnego dnia. Żeby nie było że Bartu jest takim psem niewiernym i nie szanującym Katolickiej tradycji Żeby wyjaśnić zależność jaka powstała między Księciem Kanutem a Wujkiem Kanutem IV którego głowa została ukoronowana należy jednak odwołać się do wierzeń Z okresu Przedchrześcijańskiego. To że książątko dostało imię po swoim znakomitym stryjku to jedno. Jest bardzo prawdopodobne że poza imieniem odziedziczył coś co należało indywidualnie do niego. Prawdopodobnie broń bądź pas rycerski. Artefakt który bezpośrednio okolicy dawał by znać wszystkim że on niesie siłę i mądrość swojego znamienitego przodka. Tradycja w ...

  Helligtrekongersdag - trzech króli (świętych darów) Oto trzech mędrców zwanych magami i królami, przybyło z podarkami dla świeżo narodzonego dziecka, jego Matki oraz Józefa który tak bardzo pokochał swoją żonę że ufał na ślepo i na słowo we wszystkim. Primstaven :trzy korony, trzy krzyże, trzech mężczyzn, trzy skarpetki, trzy laski do chodzenia(gangstav ). Koniec bożego Narodzenia. (tak dzisiaj rozbieramy choinkę) Dzisiaj po domach chodzą kolejni żebraczy uczniowie którzy w szkołach nauczyli się kolęd. Gdy przyjdą dajcie im bułkę bądź przynajmniej kubek mleka. Dzisiejszy dzień ma być tak samo wesoło obchodzony jak i sam dzień bożego narodzenia. Jest to trzynasty dzień celebracji narodzin jezusa więc przypomnijcie sobie sute jedzenie , drapane się po brzuchu i ogólne lenistwo bożego narodzenia. Lecz nie zapomnijmy o otaczającym nas świecie. Jeżeli na trawie osiądzie rosa „mędrcy przyszli” z dobrym rokiem. Uważajcie jaki mężczyzna wchodzi do izby gdzie przeby...