Julaften- wigilia święta Jule

 





Julaften- wigilia święta Jule – u nas wigilia bożego narodzenia.


Wigilia zaczyna się od zachodu słońca i ma być obwieszczone światu dzwonami z wierz kościelnych. Dzwony kościelne odstraszały zmory i trolle które przed zachodem słońca skradały się do progów naszych domów.


Ja wiem że wczoraj miała być kąpiel ale dzisiaj mamy kąpiel symboliczną.

Tradycyjnie dzisiaj wszyscy mają się umyć w jednej wielkiej misie zgodnie ze starszeństwem. Najpierw senior i małżonka, Pan i pani domu a na końcu dzieci. Chodzi tu o zebranie tak zwanego brudu i nieczystości z ciała przed jedną z najgorszych nocy w roku.(wody z kąpieli nie wylewamy do rana) Tej nocy pod żadnym pozorem nie wychodzimy w nocy z domu. Nie spacerujemy, nie chodzimy do kościoła ani do obory czy stodoły. Noc ta to noc dzikiego gonu, strachów i duchów. Trolli, prostytutek, złodziei i morderców. Wszystko co najgorsze szlaja się po ulicach i po lasach. Wilki podchodzą pod drzwi, psy nie wychodzą z bud i popiskują ze strachu i zimna.

Pamiętaj nakarmić zwierzęta do syta tej nocy. Masz wymienić każde zwierzę z imienia i zapewnić że jest ważne w tym domu . Przydało by się powiedzieć też czemu jest ważne.


Jeżeli wigilia będzie łagodna – to i łagodna będzie cała zima. Jak pogoda będzie szczypać w tyłek to i szczypać będzie całą zimę.


Bardzo ciekawy zwyczaj zachował się w niektórych miejscach w norwegii. W dolinie Heidal i dolinie Heidal jeszcze w XIX wieku był bardzo żywy zwyczaj by pani domu zebrała trochę mąki ze świątecznej owsianki, brendy, odrobinę masła i utarła wszystko w jedną masę. Potem wżuciła do ognia mówiąc zaklęcie


Æt vel,

drikk vel og lev vel,

i kveld er det julekveld.


Co oznacza


Jedz zdrowo,

pij dobrze i żyj dobrze,

dziś jest wigilia jule.


Wigilia powinna wyglądać tak. Wspulne śniadanie koło 12 (nie leniuchy wstajemy skoro świt)

najczęściej owsianka na mleku z dużym oczkiem tłuszczu z masła i cukrem, i pyszną śmietaną dodaną do zagęszczenia. Inne dania to jak to u ludzi. Chleb masło, ciasto, wędliny i sery. Z zaznaczeniem że wszyscy musieli się najeść i napić do syta a na stole powinno zostać sporo jedzenia jeszcze. Potem dzieci tańczyły wokół choinki i śpiewały kolendy. (wiadomo – ten zwyczaj mamy od około osiemnastego wieku bo wcześniej domownicy i sąsiedzi zbierali się wokół drzewa poza domem i śpiewali, jedli i pili w tak zwanych „julehus” które wbrew pozorom nie odbiegały wyglądem zbytnio od hall z czasów wikingów) Dzieci zachęcano do zbierania jedzenia ze stołu by miały jak zrobić sobie przyjęcie z innymi dziećmi w farmie wieczorem (niby się z domu nie wychodzi ale farma to dom więc ganianie dzieci po podwórzu się nie liczyło nigdy. Ani dorosłych chadzających do izby przy obórce). Aż do połowy XVIII wieku ludzie koło północy pili tak zwany „Maria's Skål” i jedli „Marias sengegraut” (toast Maryjny i owsianka Maryjna). Z powodu strachu przed złem za drzwiami nikt nie spał w nocy. Ludzie siedzieli, pili i rozmawiali całą noc.


Dzisiaj zapalamy świeczki. Albo świeczkę w świeczniku Adwentowym albo świeczkę w świeczniku Ódinn’a albo świece na choince. W domu musi się ogień palić całą noc i oświetlać cały dom gdzie ludzie śpią. By dziki gon nie porwał nikogo do swojej pielgrzymki po nocnym zimowym niebie.

Komentarze

Prześlij komentarz

Popularne posty z tego bloga

Lussimesse – św. Łucji z Syrakuzy

Obraz
  Lussimesse – św. Łucji z Syrakuzy Męczenina i dziewica. Było sobie tak że młoda Łucja nie chciała się wydać za mąż. Najwidoczniej mąż jej nie pasował. (mały spoiler – stwierdziła że umrze dziewicą i tak też przysięgła przed ołtarzem) jęczała zatem mamie że ona nie chcę i że chcę na grób św. Agaty w Katanii. Matka i tak chora była więc stwierdziła że nie będzie młodej zabraniać a i dla niej chwila spokoju w domu. Zatem nasza dziewica powędrowała na grób i wymodliła cud dla mamy – wyzdrowienie. Mamusia tak się ucieszyła że ślub odwołała a „posag biednym rozdała”. Pan młody zmarszczył brewkę (było nie było nie dość że majątek koło nosa przeszedł to i sama Łucja była pięknością znaną w całej okolicy. Szczególnie jej oczy … ) Więc Pan młody wzieł i brewkę zmarsczył i poleciał na skargę do prefekta. Ze nie dość że się umówili to teraz piniendze rozdajo i kobity nie dajo. Tak sobie młody z prefektem uzgodnili i ustalili. Pal licho z kasą. Młoda ma być obchajtana bo młody ją kocha...
Czytaj więcej

Nilsmesse – św. Mikołaja

Obraz
  Nilsmesse – św. Mikołaja Postać Mikołaja obrosła tyloma legendami że ta postać w jaki kolwiek sposób opisana będzie i tak za mało opisana. Może zacznijmy od św. Mikołaja z Miry. Postać Biskupa żyjącego na przełomie wieku trzeciego i czwartego już jest obrośnięta ogromną ilością legend. Od czasów najmłodszych wykazywał się bardzo dużą oszczędnością. Nie ssał piersi Mamki w środy i piątki, od lat dziecięcych przestrzegał postu piątkowego a zanim stał się głęboko wierzącym chrześcijaninem -uratował żołnierzy przed pewną śmiercią w górach. Darował złoto dla biedncy siustr które miały być sprzedane do domu publicznego, pomagał biednym i był bardzo skromny i o dziwo nie zmarł z powodów męczeńskich. Obecna postać świętego mikołaja to mieszanka obrazu Dziadka Mroza (fińskiej postaci przynoszącej prezenty właśnie w okolicach tych dni) Óðinn’a (odyna) dającego prezenty w formie drobnych upominków takich jak pierścienie i broń dla tych których upatrzył sobie i maskotki coca coli któ...
Czytaj więcej

Annadagen – Dzień Anny (Matka Maryi Matki Bożej)

Obraz
  Annadagen – Dzień Anny (Matka Maryi Matki Bożej) Dzisiaj obchodzimy Dzień poczęcia Maryi dziewicy. Uwaga legenda która budzi masę kontrowersji bo de facto została napisana mniej więcej w 12-14 wieku gdy kult Maryjny się rozrósł do – jak na tamte czasy – do niebotycznych rozmiarów. Otóż była sobie rodzina która miała być rodzinami Marii Dziewicy. Byli to Anna i Joachim. Bardzo się kochali ale… Ale ich związek nie został pobłogosławiony dzieckiem. Frustracja się pogłębiała i w efekcie końcowym się rozstali. „po pewnym czasie” spotkali się pod złotą bramą Jerozolimy i tam się „zjednoczyli” (tak w legendzie jest to powtórzone w tej kolejności – najpierw spotkali potem zjednoczyli i wszystko w jednym miejscu). Po dziewięciu miesiącach Narodziła się nasza mała przyszła matka boga…. Znaczy Maria matka Jezuska oskarżana o bycie dziewicą do końca dni swoich. Zgodnie z legendą Anna miała jeszcze dwie córki z dwóch innych małżeństw i wszystkie nazwała Maria. Primstaven : ...
Czytaj więcej